Velbaarne her Archiater
Ieg haaber at mine forrige ere Deres V[el]b[aa]r[enhed] rigtig tilhænde komne, og tilskriver Deres mangfoldige forrætninger fremfor nogen anden aarsag, at ieg til dato ei har været saa lykkelig, at see noget svar der paa. Endnu, da jeg en af dagene forlader holland, for at gaae til London, har den ære at berætte et og andet botanisk. Den nye Prof[essor] v[an] Royen har for nogen tiid holt sin inaugural Oration de historia et usu hortorum academicorum, og begynder formodentlig sine lectioner ved vacancens ende. Prof[essor] Wachendorff har ieg og haft den ære at besøge, hvis compliment ieg tillige haver at formælde Deres V[el]b[aa]r[enhed]. Han har en artig samling af mineralier, og der til nylig kiøbt Bruckmanns i Brünswig. Den botaniske have i Utrecht er virkelig et mynster af orden og næthed, ja jeg troer, rigere end den Lydenske. Her findes besynderlig hos Bloemisterne adskilligt nyt mest fra Cap. Til exempel derpaa har ieg hermed den ære at meddele beskrivelse over 4 som ieg har agtet nye genera, og hvilke ieg ingenstæds har fundet uden hos van Hazem Bloemist her ved Byen, en virkelig curieux man i sit slægt. Hand er egentlig og den første der har haft Cunonia og beskylder her Büttner, at have hanlet mod sit løfte. Af bemældte genere findes hos ham 5 à 6 species, som dog denne sommer, der her har været sær kold, ei have floreret, den holdes ellers her af alle for et distinct genus. her Cuno haver en liden have der indeholder faae ting. Det skal være en ganske læt sag, at faae tilladelse at gaae til Cap, som her Gronovius og Cuno bægge foregive, hvilken siste endnu beklager at D[ominus] Kaehler ei her addresserede sig til ham. Hand corresponderer ellers med den Hortulanus, fra hvilken man her for nærværende haver alting. Vi ere egentlig 2 stud[iosi] Botanices her ved Academiet, og har leilighed nok til at faae adskilligt artigt, men denne hollanske sommer har ei været favorabel til at tørre urter. Min Camerat er en Rus her Schepin en Siberier. Ieg kand med Raison anmælde Deres V[e]lb[aa]r[enhed] hans virkelige høiagtelse for Dem, og har han isinde, saa snart hand kand faae tilladelse af Academiet hvis membrum han er, at besøge Upsala, hvor til ieg og har søgt at opmuntre ham.
Ellers har vi og her denne sommer haft 2 Prof[essores] botanices her sc[ilicet] her Staehelin fra Basel og her Oeder fra Kiøbenhavn, der begge for kort ere gaaene til London. Man har giort sig stor Umage at faae Prof[essor] Gaubius til Rusland, men 10 000 Rubel har ei kundet bevæge ham. De Gorter er der imod for den halve Sum hengaaen med sin ganske familie. Af forbemælte har da den ære at oversænde Deres V[e]lb[aa]r[enhed] saa gode exampler som har kundet haves. Resten överlades Deres V[e]lb[aa]r[enhed]. Skiønsomhed og gunstige omdømme. Figurer der af har jeg haft leilighed at faae, og om jeg maae være saa lykkelig at see hvor vit ieg har feilet eller ei fra D[eres] V[elbaarenhed], vil maaskee overgive dem Vores Acter. Med her Collinson faaer formodentlig bekantskab i London om D[eres] V[elbaarenhed] behager at addressere mig et brev. Naar faaer udbedet mig Deres Velb[aa]r[enheds] bevaagenhed, har ieg den ære at være
Velbaarne her Archiaters
ærbødigste Tiener
P[ETRUS] ASCANIUS.
Leyden d[ie] 5 sept[em]br[is] 1754.
No1.[a]
Radix bulbosa
Caulis erectus, laevis, crassus, succulentus, fere bipedalis.
Folia radicalia, lanceolata, glabra, longitudine dimidii Caulis.
Inflorescentia. Flores sessiles, spathacei, solitarii, vagi.
Calyx. Spatha monophylla, uniflora, brevis, marcescens.
Corolla monopetala, tubus cylindraceus, incurvatus, limbus 6- partitus, Laciniis sex aequalibus, ovato-lanceolatis modice patentibus, tubo brevioribus.
Stamina. filamenta tria, filiformia, longitudine fere Corollae, antherae sagittatae.
Pistillum. Germen ovatum supra receptaculum. Stylus simplex erectus, longitudine staminum, stigma trifidum incurvum apicibus bifidis.
Pericarpium. Capsula oblonga, trigona, trivalvis, trilocularis.
Semina plura subrotunda
Habitat in Capite bonae Spei.
An species Cunoniae v[el] autholyzae?[b]
No2.[c]
Radix fibrosa
Caulis fruticosus, glaber, striatus, ramosus.
Folia duplicata pinnata, sessilia.
Inflorescentia. Flores ex alis foliorum, pedunculis longissimis, tempore florescentiae erectis, dein nutantibus, et iterum corona seminum explicata erectis.
Calyx communis subglobosus, imbricatus, squamis superioribus margine membranaceo, arcte tibi invicem incumbentibus, corona seminum expansa patentibus.
Corolla composita radiata, propria. Faeminae ligulata emarginata patens.
Hermaphroditi tubolosa, corollulae faemineae circiter octo in radio ligulatae, hermaphroditae tubolosae numerosae in disco.
Stamina. Hermaphroditis filamenta quinque brevissima, minima, fauci corollulae inserta, antherae tubulosae.
Pistillum. Hermaphroditis germen ovatum, stylus filiformis, stigma bifidum. Faeminis germen ovatum absque stylo et stigmate.
Pericarpium nullum.
Semina oblonga, rotunda, sulcata, scabra, pappo simplici donata coronata, corona magna, membranacea, stellata laciniis quinque aequalibus petaloidea.
Receptaculum paleis magnis cylindraceis instructum.
Locus cum praecedenti.
No3.[d]
Radix bulbosa
Caulis nudus, pedalis et ultra
Folia radicalia lanceolato-linearia, nervosa marginata, scabra.
Inflorescentia flores spathacei racemosi.
Calyx spatha diphylla, colorata, uniflora, brevis, persistens, superior bidentata longior, inferior simplex.
Corolla monopetala. tubus angustus erectus, limbus sexpartitus, laciniis ovatis, concavis patentibus longitudine tubi.
Stamina. filamenta tria filiformia fauci tubi inserta, limbo breviora, antherae didymeae.
Pistillum. Germen ovatum supra receptaculum, stylus filiformis longitudine tubi, stigmata tria, recurva, lacera, bifida, staminibus breviora.
Pericarpium. Capsula ovato-oblonga, trilocularis trivalvis.
Semina plurima, subrotunda.
Locus cum praecedenti.
No4.[e]
Radix fibrosa
Caulis fruticosus teres glaber erectus.
Folia simplicia sessilia, lanceolata, denticulata, pilosa.
Inflorescentia. Pedunculi longi, erecti, pilosi, ex alis foliorum, ante florescentiam reflexi, penduli.
Calyx. Perianthium quinque dentatum persistens.
Corolla petalum hypocrateriforme, laciniis quinque ovatis, concavis, patentibus, tubus brevis.
Nectarium pentaphyllum, foliolis seu squamis conniventibus, germen tegentibus.
Stamina. filamenta quinque, longitudine tubi corollae, filiformia, apicibus squamarum nectario inserta. Antherae simplices.
Pistillum. Germen ovatum magnum, stylus cylindriceus longitudine corollae. Stigma petaliforme limbo V- IV fido.
Pericarpium. Capsula ovata, superius membrana clausa, trilocularis.
Semina numerosa ovata, plana, laevia.
Obs. numerus partium fructificationis variat in floribus superioribus et inferioribus inter V et IV.
Locus cum praecedentibus.
TEXTUAL NOTES
a. MS 1 Cunonia [added by Linnaeus]
b. MS 1 An species Cunoniae v[el] autholyzae? [added by Linnaeus]
c. MS 1 Arctotis inversa [added by Linnaeus]
d. MS 1 CANELLA [added by Linnaeus]
e. MS 1 Campanula [added by Linnaeus]