Illustrissimo amico et patrono colendissimo,
D[omino] Carolo Linnaeo archiatro,
Stellae polaris equiti &c.,
Fr[anciscus] De Sauvages
Salutem.
Nuper ad te scripsi, ut grates agerem tibi pro exemplari specierum
plant[arum], quas accepi, et pro altero harum exemplari cum musaeo Tessiniano, ac
histor[ia] naturali, ni fallor, Americae D[omini] Calm intra alterum fasciculum involutis;
alteram a te exorare gratiam animus est, scilicet ut quam cito fieri poterit ad me
scribas, si lubet et potes, observata rariora et tibi vel tuis discipulis quasi propria circa
animalium venenatorum nomen, noxam, remedia; quippe frater meus
summo uritur desiderio de hocce argumento commentariolum scribere et mittere ante
finem mensis maii, ita ut si quid habeas de veneno piscium, serpentum, insectorum
&c. quod apud nos novum tibi videatur et queas illud mecum communicare, quaeso,
scribas quantocyus; minus utile futurum, si ante junii mensis initium non huc
adveniat. Numquid nosti sucum gummosum arboris peregrinae, cui sylvestres
homines (Americani an Africani ignoro) sua intingunt jacula; illud gummi nigrum
viscidum asservatur in cimaelio regio Parisino; hoc tinctum jaculum infixit Reaumurius
in femur apri, qui intra quatuor minuta obiit. An succus Euphorbii? Non est succus
crotalophori. Quid est venenum leporis marini Gesneri?
De Lacerta Seps dicta egeras in 1a editione S[ystematis]
N[aturae]; in aliis siluisti. Seps apud nos non rarus est; eum, ni fallor, saepe vidi post
faenisecium in medio gramine. Domum adsportatur; cylindricus est palmum longus;
tres lineas diametro obtinet; oculos minimos habet, unde nadiel vulgo
vocatur; hunc examinabo aestate sequenti, sed optime memini, quod habeat quatuor
pedes a lateribus pendulos ipsi ad progressum inutiles et palmas, quantum memini,
tridactylas.
Aspis etiam datur apud nos; eum frater meus saepius manibus tractavit;
et est unicus apud nos coluber, qui morsu minatur; alacer est et petulcus; ast manu
mordet, nullatenus laedit.
Quod matricem spectat frater meus et nepos eum manibus familiariter gerunt;
invenitur cum torque flava circa collum, an cum junior est? Lacerta vulgaris estne
venenata? Salamandram luteo-nigram saepius etiam tractavi sine labe; ad scapulas
sunt quandoque glandulae asperae lac fundentes, quod vidi, et Reaumurius scripsit
hunc esse locum pinnarum cum gyrinis adhuc esset. Multa de ejus vi venenata
circumferuntur, quae nugas plebejas existimo. Tu vero quid sentis?
Nullam avem, nullum quadrupedium novi venenatae indolis. An mures oestri
venerei tempore sua urina acri inficiunt ficus, nuces &c., unde mandentibus oriuntur
oris pustulae?
Urina felis oestro percitae est acerrima, olidissima inter insecta plura sunt venenata.
An scolopendrium? Frater meus invenit aestate noctu scolopendrium angustissimum
humi repens et in vestigiis suis relinquens puncta lucida, sed descriptionem neglexit.
Scolopendrium marinum inveni in longo tubo coriaceo. Anne venenatum est? Illud
impune tetigi. Urtica marina acris est et oculis attactu phlogosim inducit; frequens
est apud nos; puto esse animal.
Araneae, quantum novi, sunt innoxiae, ut et scorpiones nostrates, nisi sint irritati.
Habeo tractatum Anglicum D[omini] Mead de venenis transact[ionum]
philosoph[icarum]. Sed non vidi theatrum Alberti Seba, ubi ajunt plurima curiosa; si
quae sunt, quaeso, mihi excerpsas. Apis, vespa, crabro, venenum gerunt non mares,
nec faeminae, sed neutrae tantum, ut puto.
Scolopendria fn. Suec. 1260. redolet spiritum nitri. An acido scatet!
Semina, quibus cares, aliquot colligam hoc anno. Nulla est apud nos scabiosa
trifida nec floribus triandris; error est typographi in flora Monspeliensi, quod deleas,
quaeso, n° 202 pag. 268.
Sexcenta fere semina terrae nuper commisi; ast in arte serendi et colendi ita sum
parum versatus, ut pudeat me; debuisses in philosophia botanica quaedam de hoc
argumento praecepta tradere. Notabo sigillatim circa tuas species plantarum
quaecumque nostras plantas spectant, quae scire accuratius velis v. g. Styrax est
apud nos. Dantur duo astragali in flora Monspeliensi omissi, scil[icet] 1
° Astragalus capitulis longe pedunculatis, leguminibus subulatis acumine
reflexis. Astragal[us] annuus angustifolius flosculis subcaeruleis. Pediculis longis
insidentibus. T. foliola ovalia subtomentosa, non retusa.
2° Astragal[us] capitulis subsessilibus, leguminib[us] erectis
subulatis acumine reflexis. l. Vale, vir illustrissime, et me amare perge!
Monspel[ii] 10 april[is] 1754.
[Address]
A Messieurs
Messieurs de la Societé royale
des sciences
a Upsal
en Suede
[Address]
A Messieurs
Messieurs de la Societé royale
des sciences
à Upsal
Litteras tuas, si seminibus non sint onustae, mitte a Mons[ieur] Le
conte de Moncan, onustae si sint, a M[onsieur] L’intendant de Languedoc &c.
[...] mitte, quaeso, harum [plant]arum catalogum, ut [...] dignoscere
possim.